ನೀಚನಲ್ಲವೇ ಇವನು ನೀಚನಲ್ಲವೇ ankita jagannatha vittala

by ಜಗನ್ನಾಥದಾಸರು
ರಾಗ- ಪಂತುವರಾಳಿ (ಮಾಲಕಂಸ್) ರೂಪಕತಾಳ (ಝಪ್ ತಾಲ್)

ನೀಚನಲ್ಲವೆ ಇವನು ನೀಚನಲ್ಲವೆ ||ಪ||

ಕೀಚಕಾರಿಪ್ರಿಯನ ಗುಣವ
ಯೋಚಿಸದಲಿಪ್ಪ ನರನು ||ಅ.ಪ||

ಜನನಿ ಜನಕರಂತೆ ಜನಾ-
ರ್ದನನು ಸಲಹುತಿರಲು ಬಿಟ್ಟು
ಧನಿಕರ ಮನೆ ಮನೆಗಳರಸಿ
ಶುನಕನಂತೆ ತಿರುಗುತಿಹನು ||೧||

ಜೀವ ತಾನಕರ್ತೃವೆಂದು
ದೇವನೊಬ್ಬ ಕರ್ತೃ ರಮಾ-
ದೇವಿ ಮೊದಲುಗೊಂಡು ಹರಿಯ
ಸೇವಕರೆಂದರಿಯದವನು ||೨||

ಲೋಕವಾರ್ತೆಗಳಲಿ ಏಡ
ಮೂಕನಂತೆ ವಿಷಯಗಳವ-
ಲೋಕಿಸದಲೆ ಶ್ರೀಶಗಿವು ಪ್ರ-
ತೀಕವೆಂದು ತಿಳಿಯದವನು ||೩||

ಬಹಳ ದ್ರವ್ಯದಿಂದ ಗರುಡ
ವಾಹನನಂಘ್ರಿ ಭಜಿಸಿ ಅನು-
ಗ್ರಹವ ಮಾಡುಯೆಂದು ಬರಿದೆ
ಐಹಿಕಸುಖವ ಬಯಸುವವನು ||೪||

ಶ್ರೀಕಳತ್ರನಂಘ್ರಿ ಕಮಲ-
ವೇಕಚಿತ್ತದಲ್ಲಿ ಮನೋ-
ವ್ಯಾಕುಲಗಳ ಬಿಟ್ಟು
ಸುಖೋದ್ರೇಕದಿಂದ ಭಜಿಸುವವನು ||೫||

ಹರಿಕಥಾಮೃತವ ಬಿಟ್ಟು
ನರಚರಿತ್ರೆಯಿಂದ ದ-
ರ್ದುರಗಳಂತೆ ಹಾಳುಗೋಷ್ಠಿ
ಹರಟೆ ದಿವಸ ಕಳೆಯುತಿಹನು ||೬||

ವಿಹಿತ ಧರ್ಮ ತೊರೆದು ಪರರ
ಗೃಹಗಳಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ
ಕುಹಕಯುಕ್ತಿಯಿಂದ ಲೋಕ
ಮಹಿತರನ್ನು ನಿಂದಿಸುವನು ||೭||

ಕರಣಜನ್ಯ ಪುಣ್ಯಪಾಪ-
ವೆರಡು ಹರಿಯಧೀನವೆಂದು
ಸ್ಮರಿಸುತ ಅತಿ ಭಕುತಿಯಿಂದ
ಹರುಷ ಪಡದಲಿಪ್ಪ ನರನು ||೮||

ವಾತಜನಕನೆನಿಪ ಜಗ-
ನ್ನಾಥವಿಠಲ ಪಾದಪದ್ಮ
ಪೋತವಾಶ್ರಯಿಸಿ ಭವ ಕು-
ವೈತರಣಿಯ ದಾಟದವನು ||೯||
***

pallavi

nIcanallavE ivanu nIcanallavE

anupallavi

kIcakAri priyana guNava yOcisadalippa naranu

caraNam 1

janani janakarante janArdananu salahutiralu biTTu

dhanikara mane manegaLarasi shunakanante tirugutihanu

caraNam 2

jIva tAna kartravendu dEvanobba kartra ramAdEvi

modalugoNDu hariya sEvakendariyadavanu

caraNam 3

lOka vArtegaLalli eDamUkanante viSayagaLava

lOkisadale shrI shagivu pratIkavendu tiLiyadavanu

caraNam 4

bahaLa dravyadinda garuDa vAhanananghri bhajisi

anugrahava mADu endu baride aihika sukhava bayasuvavanu

caraNam 5

shrIkaLatrananghri kamala vEkacittadalli

manOvyAkulagaLa biTTu sukhOdrEkadinda bhajisuvavanu

caraNam 6

harikathAmrtava biTTu nara caritreyinda darduragaLante

hALu gOSTi haraTe divasa kaLeyutihanu

caraNam 7

vihita dharma toredu parara grahagaLalli sancarisuta

kuhakayuktiyinda lOka mahitarannu nindisuvanu

caraNam 8

karaNa janya puNya pApaveraDu hariyadhInavendu

smarisuta ati bhakutiyinda haruSa paDadalippa naranu

caraNam 9

vAta janakanenipa jagannAtha viThalana pAda padma

pOtavAshrayisi bhavakuvaitaraNiya dATadavanu

***

ನೀಚನು ಯಾರು ?

ರಾಗ - ಪಂತುವರಾಳಿ 

ತಾಳ - ರೂಪಕತಾಳ

ನೀಚನಲ್ಲವೆ ಇವನು ನೀಚನಲ್ಲವೆ ll ಪ ll

ಕೀಚಕಾರಿಪ್ರಿಯನ ಗುಣವ ಯೋಚಿಸದಲೆ ಇಪ್ಪ ನರನು ll ಅ ಪ ll

ಕಳತ್ರ ನಂಘ್ರಿ ಕಮಲ ಏಕಚಿತ್ತದಲ್ಲಿ ಮನೋ

ವ್ಯಾಕುಲಗಳ ಬಿಟ್ಟು ಸುಖೋದ್ರೇಕದಿಂದ ಸ್ಮರಿಸದವನು ll 1 ll

ಲೋಕವಾರ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಏಡಮೂಕನೆನಿಸಿ ವಿಷಯಗಳವ

ಲೋಕಿಸುತ್ತ ಶ್ರೀಶಗಿವು ಪ್ರತೀಕವೆಂದು ತಿಳಿಯದವನು ll 2 ll

ಹರಿಕಥಾಮೃತವನು ಬಿಟ್ಟು ನರಚರಿತೆಯನ್ನು ಪೊಗಳಿ ದ-

ರ್ದುರಗಳಂತೆ ಹರಟಿ ದಿವಸ ಬರಿದೆ ಕಳೆವುತಿಪ್ಪ ಮನುಜ ll 3 ll

ಜನನಿಜನಕರಂತೆ ಜನಾರ್ದನನು ಸಲಹುತಿರಲು ಬಿಟ್ಟು

ಧನಿಕರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಶುನಕನಂತೆ ತಿರುಗುವವನು ll 4 ll

ವಿಹಿತ ಕರ್ಮ ತೊರೆದು ಪರರ ಗೃಹಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ

ಕುಹಕಯುಕ್ತಿಯಿಂದ ಲೋಕಮಹಿತರನ್ನು ನಿಂದಿಸುವವನು ll 5 ll

ಬಹಳ ದ್ರವ್ಯದಿಂದ ಗರುಡವಾಹನಂಘ್ರಿ ಭಜಿಸಿ ಅನು-

ಗ್ರಹವ ಮಾಡು ಎಂದು ಬರಿದೆ ಅಹಿಕಸುಖವ ಬಯಸುವವನು ll 6 ll

ಕರುಣಜನ್ಯ ಪುಣ್ಯಪಾಪವೆರಡು ಹರಿಯಾಧೀನವೆಂದು

ಸ್ಮರಿಸುತಿರಲತಿ ಭಕುತಿಯಿಂದ ಹರುಷಬಡುತಲಿಪ್ಪ ಮನುಜ ll 7 ll

ಜೀವಕರ್ತೃತ್ವ ಮರೆತು ದೇವನೊಬ್ಬ  ಕರ್ತೃ ರಮಾ-

ದೇವಿ ಮೊದಲುಗೊಂಡು ಹರಿಯ ಸೇವಕರೆಂದರಿಯದವನು ll 8 ll

ವಾತಜನಕನೆನಿಪ ಜಗನ್ನಾಥವಿಟ್ಠಲನ ಪಾದಾಬ್ಜ

ಪೋತವಾಶ್ರಯಿಸಿ ಭವ ಕುವೈತರಣೀಯ ದಾಟದವನು ll 9 ll

***

ನೀಚನು ಯಾರು ?

ಶ್ರೀಜಗನ್ನಾಥದಾಸರು ಈ ಕೀರ್ತನೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬಾರದವನಿರುವುದು ಅಪರೂಪ.  ಸಾರ್ಥಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿಯ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ವಿಚಾರ ಪೂರ್ವಕದಿ ತಿಳಿದು ಅನುಸರಿಸಿದಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಪಾವನವೆಂಬಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ.

ಇಲ್ಲಿ ದಾಸರು ನೀಚನ ನೀಚಗುಣಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿ, ಸಜ್ಜನರಾದವರು ಇದರಿಂದ ದೂರವಿದ್ದು ಶಾಸ್ತ್ರೋಕ್ತ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆದು ಪುನೀತರಾಗಿರೆಂದು ಕಳಕಳಿಯಿಂದ ಬೋಧಿಸಿರುವರು.

***

ನೀಚನಲ್ಲವೇ ಇವನು ನೀಚನಲ್ಲವೇ ಪ

ಕೀಚಕಾರಿಪ್ರಿಯನ ಗುಣವ ಯೋಚಿಸದಲೆ ಯಾಚಿಸುವÀನು ಅ.ಪ.

ಶ್ರೀಕಳತ್ರನಂಘ್ರಿ ಕಮಲವೇಕಚಿತ್ತದಲ್ಲಿ ಮನೋ
ವ್ಯಾಕುಲಗಳ ಬಿಟ್ಟು ಸುಖೋದ್ರೇಕದಿಂದ ಭಜಿಸದವನು 1

ಲೋಕವಾರ್ತೆಗಳಲಿ ಏಡ ಮೂಕರೆನಿಸಿ ವಿಷಯಗಳವ
ಲೋಕಿಸದಲೆ ಶ್ರೀಶಗಿವು ಪ್ರತೀಕವೆಂದು ತಿಳಿಯದವನು 2

ಜನನಿ ಜನಕರಂತೆ ಜನಾರ್ದನನು ಸಲಹುತಿರಲು ಬಿಟ್ಟು
ಧನಿಕರ ಮನೆಮನೆಗಳರಸಿ ಶುನಕನಂತೆ ತಿರುಗುವವನು 3

ಹರಿಕಥಾಮೃತವ ಬಿಟ್ಟು ನರ ಚರಿತ್ರೆಯಿಂದ ದ
ರ್ದುರಗಳಂತೆ ಹರಟೆ ದಿವಸ ಬರಿದೆ ಕಳೆಯುತಿಪ್ಪ ಮನುಜ4

ಕರ್ಮ ತೊರೆದು ಪರರ ಗೃಹಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ
ನಿಂದಿಸುವ ಮನುಜ5

ಬಹಳ ದ್ರವ್ಯದಿಂದ ಗರುಡ ವಾಹನನಂಘ್ರಿ ಭಜಿಸಿ ಅನು
ಗ್ರಹವ ಮಾಡು ಎಂದು ಬೇಡಿ ಐಹಿಕಸುಖವ ಬಯಸುವವನು 6

ಕರಣ ಜನ್ಯ ಪುಣ್ಯಪಾಪವೆರಡು ಹರಿಯಧೀನವೆಂದು
ಸ್ಮರಿಸುತಲತಿ ಭಕುತಿಯಿಂದ ಹರುಷಪಡದಲಿಪ್ಪ ಮನುಜ 7

ಜೀವನ ಕರ್ತೃತ್ವ ಬಿಟ್ಟು ದೇವನೊಬ್ಬ ಕರ್ತೃ ರಮಾ
ದೇವಿ ಮೊದಲುಗೊಂಡು ಹರಿಯ ಸೇವಕರೆಂದರಿಯದವನು 8

ವಾತಜನಕನೆನಿಪ ಜಗನ್ನಾಥವಿಠ್ಠಲನ ಪದಾಬ್ಜ
ಭವ ವೈತರಣಿಯ ದಾಟದವನು 9
********