" ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರ ಸ್ತೋತ್ರ "
ರಚನೆ : ಆಚಾರ್ಯ ನಾಗರಾಜು ಹಾವೇರಿ
ಮುದ್ರಿಕೆ : ವೇಂಕಟನಾಥ
ಏನೆಂದು ಬಣ್ಣಿಸಲೋ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣ ।
ನಿನ್ನ ಮಹಿಮೆ ಅಪಾರ ಜಗತ್ರಾಣ ।। ಪಲ್ಲವಿ ।।
ತ್ರೇತೆಯಲಿ ಹನುಮನಾಗಿ ಶ್ರೀರಾಮನ ಸೇವಿಸಿ ।
ಪ್ರಥಮಾಂಗನೇ ಶ್ರೀ ಹರಿಯ -
ಪ್ರತೀಕ ನೀನಹುದೋ ।। ಚರಣ ।।
ದ್ವಾಪರ ಯುಗದೊಳು ಭೀಮನಾಗಿ ।
ದ್ವಾರಕಾಪತಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಪೂಜಿಸಿದ ।। ಚರಣ ।।
ಮುನಿಕುಲೋತ್ತಮ ಮುದತೀರ್ಥ -
ಪ್ರಥಮ ಕುಲದಲಿ ಜನಿಸಿ ।
ಮುನಿಮಾನಸ ಹಂಸನ ಮತ -
ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದ ।। ಚರಣ ।।
ಪರಿಶುದ್ಧ ಭಾಗವತ -
ಧರ್ಮದ ಸಾಕಾರ ಮೂರ್ತಿ।
ಭಾರತೀ ಪತಿ ನಿನ್ನ ಅನಂತ-
ವೇದಗಳು ಪೊಗಳುತಿರೆ ।। ಚರಣ ।।
ಅಂಬುಜನಾಭ ಅಂಬುಜನೇತ್ರ-
ವೇಂಕಟನಾಥನ ದಯದಿ ।
ಅಂಬುಜ ಸಂಭವ -
ಪದಾರ್ಹನೇ ನಮೋ ।। ಚರಣ ।।
****
ಜಗದ ಜೀವರ ಜೀವ ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರು.
ಅನಂತ ಜೀವ ನಿಯಾಮಕರು.
ಋಜು ಯೋಗಿಗಳು.
ಕುಳಿತಲ್ಲಿಯೇ ವಿಶ್ವ ದರ್ಶಿಗಳು.
ಸರ್ವಜ್ಞರೂ, ಜೀವೋತ್ತಮರು ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮನ್ನಾರಾಯಣನ ಪುತ್ರರು.
ಭಾವಿ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರು - ಸಕಲರ ಶ್ವಾಸದೊಡೆಯರು ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಣಪತಿಗಳು.
ಶ್ರೀಮನ್ನಾರಾಯಣನಿಂದ " ವಿಶ್ವಗುರು " ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದವರು.
ಜಗದ ಹುಟ್ಟು - ಪಾಲನ - ಪೋಷಣ - ಲಯ - ನಿಯಮನಗಳು ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರಿಂದಲೇ ಆಗುತ್ತದೆ.
ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರು ಶ್ರೀ ಭಾರತೀದೇವಿಯರ ಪತಿ ಮತ್ತು ಸಕಲ ವೇದ್ಯ ಪ್ರತಿಪಾದರು.
ಸದಾ ಕೃತಯುಗದ ಧರ್ಮ ಪಾಲಕರು ಮತ್ತು ಪರಿಶುದ್ಧ ಭಾಗವತ ಧರ್ಮದ ಮೂರ್ತಿಗಳು.
ಶ್ರೀಮನ್ನಾರಾಯಣನ ಸೇವೆಗೆ ಮೂರು ಯುಗದಲ್ಲೂ ಅವತರಿಸಿದ ಸಾಧಕೇಶರು.
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ - ಗೃಹಸ್ಥ ಮತ್ತು ಸಂನ್ಯಾಸ - ಮೂರು ಆಶ್ರಮಗಳಿಂದಲೂ - ಶ್ರೀ ರಾಮ - ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ - ಶ್ರೀ ವೇದವ್ಯಾಸದೇವರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಶ್ರೀ ಹನುಮ - ಶ್ರೀ ಭೀಮ - ಶ್ರೀ ಆಚಾರ್ಯ ಮಧ್ವ ರೂಪಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದವರು ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರು.
ಅನಾದಿಯಾದ ಪರಂಪರಾ ಪ್ರಾಪ್ತವಾದ ಶ್ರೀಮದ್ವೈಷ್ಣವ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಕರು ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರು.
ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣದೇವರ ಚರಿತ್ರೆ ವಾನ್ಗ್ಮಯವೇ ಅನಂತ ವೇದಗಳು!
ಚತುರಶ್ಚತುರಾನನಃ ಸ್ವಯಂ
ಪವನೋ ವಾ ವ್ರತಿರೂಪ ಆವ್ರಜನ್ ।
ಶ್ರುತಿನಾಥದಿಧೃಕ್ಷಯಾನ್ಯಥಾ ನ ಖಲು
ಸ್ಯಾನ್ನಿಖಿಲಾಗ್ರ್ಯಲಕ್ಷ್ಮವಾನ್ ।।
ಶ್ರುತಿನಾಥರಾದ ಶ್ರೀ ವೇದವ್ಯಾಸದೇವರನ್ನು ಕಾಣುವ ಬಯಕೆಯಿಂದ ಸ್ವತಃ ಚತುರ್ಮುಖ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರೋ ಅಥವಾ ವಾಯುದೇವರೋ ಯತಿ ರೂಪದಿಂದ ಬರುತ್ತಿರುವಂತಿದೆ.
ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಸಕಲ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
by Acharya Nagaraju Haveri, ಗುರು ವಿಜಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ
*****
