" ಮಾನ್ವಿ ತಾಲೂಕಿನ ಶಿರಿವಾರ ಕ್ಷೇತ್ರಸ್ಥ ಶ್ರೀ ರಾಮಲಿಂಗದೇವರ ಸ್ತೋತ್ರ "
ರಾಗ : ಶಂಕರಾಭರಣ ತಾಳ : ಅಟ
ಪಾಲಿಸೊ ಸದಾ ಪಾಲಿಸೊ ।। ಪಲ್ಲವಿ ।।
ಪಾಲಿಸೊ ಪಾರ್ವತಿರಮಣ । ತ್ರಿದ ।
ಶಾಲಯ ಪತಿನುತ ಚರಣ ।। ಆಹಾ ।।
ನಾಲಿಗೆಯಿಂದಲಿ ಶ್ರೀಲಕುಮೀಶನ ।
ಲೀಲೆ ಪಾಡುವ ಸುಖ
ಕಾಲಕಾಲಕೆ ಕೊಟ್ಟು ।। ಅ ಪ ।।
ಭೇಶ ಪಾವಕ ಪತಂಗ - ನಯನ ।
ಭಾಸುರ ಸ್ಫಟಿಕ ನಿಭಾಂಗ - ಹರಿ ।
ದಾಸ ಜನರ ಸುಸಂಗ - ವಿತ್ತು ।
ದೋಷ ಕಳೆಯೋ ರಾಮಲಿಂಗ ।। ಆಹಾ ।।
ವಾಸುಕಿ ಭೂಷ ಶಿರಿವಾಸರನಿಕಟಾಗ ।
ವಾಸ ವಿವರ್ಜಿತ ವಾಸ ದುರ್ವಾಸನೆ ।। ಚರಣ ।।
ಕೇರ ಕುಮಾರ ಕುಮಾರ - ಪಿತ ।
ಕೀರ ನಾಮಕನವತಾರ - ಕೀರ ।
ದೇರನ ಗರ್ವ ಪರಿಹಾರ - ತಾಟ ।
ಕಾರಿ ನಾಮ ಸವಿಗಾರ ।। ಆಹಾ ।।
ಕಾರುಣ್ಯಶರಧಿ ವೈಕಾರಿಕ ತತ್ತ್ವಾಧಿ-
ಕಾರಿ ವಿಕಾರಿ ಕ್ಷಕಾರ ಪದಾರ್ಚಕ ।। ಚರಣ ।।
ನಂದಿವಾಹನ ನಗಶರನೇ - ನೀಲ ।
ಕಂಧರ ಸುರನದಿ ಧರನೆ - ಶ್ಯಾಮ ।
ಸುಂದರ ವಿಠಲನ ಸಖನೆ - ಮಹಿ ।
ಸ್ಯಂದನ ಶಿವ ಶಂಕರನೆ ।। ಆಹಾ ।।
ಒಂದೂರಾರ್ಯರ
ಕರದಿಂದ ಪೂಜಿತನಾಗಿ ।
ನಿಂದು ಭಜಪರಿಗಾನಂದವೀವ
ದೇವ ।। ಚರಣ ।।
***
ವಿವರಣೆ-ಆಚಾರ್ಯ ನಾಗರಾಜು ಹಾವೇರಿ,ಗುರು ವಿಜಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ
" ಭೇಶ ಪಾವಕ ಪತಂಗ ನಯನ "
[ ಭೇಶ = ಚಂದ್ರ; ಪಾವಕ = ಅಗ್ನಿ; ಪತಂಗ = ಸೂರ್ಯ ]
ಬಳಗಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ; ಎಡಗಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಫಾಲ ನೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿ - ಹೀಗೆ ಮುಕ್ಕಣ್ಣನಾದ ಶ್ರೀ ಮಹಾರುದ್ರದೇವರು.
ಭಾಸುರ = ಮನೋಹರವಾದ
ಸ್ಫಟಿಕ = ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣಯುಕ್ತ
ನಿಭಾಂಗ = ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ದೇಹ ಕಾಂತಿಯುಳ್ಳ
ಸಿರಿವಾಸರ = ಶ್ರೀದೇವಿಯನ್ನು ತನ್ನ ವಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಧರಿಸಿರುವ ಶ್ರೀ ಹರಿ
" ನಿಕಟಾಗ "
ಶ್ರೀ ಹರಿಗೆ ಸಮೀಪ ವರ್ತಿಯಾದ ಅಂದರೆ ಶ್ರೀ ಹರಿಯ ದ್ವಿತೀಯಾಂಗ ಭೂತರು.
ವಾಸ ವಿವರ್ಜಿತ = ದಿಗಂಬರ
" ಕೇರ ಕುಮಾರ "
ಶ್ರೀ ಚತುರ್ಮುಖ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರು ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ವಾಯುದೇವರ ಮಕ್ಕಳು
[ ಕ + ಈರ = ಕೇರ; ಕ = ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರು, ಈರ = ಶ್ರೀ ವಾಯುದೇವರು ]
ಕೀರ = ಗಿಳಿ
ಕೀರನಾಮಕನವತಾರ = ಶ್ರೀ ಶುಕಾಚಾರ್ಯರು
ಕೀರದೇರನ = ಗಿಳಿಯನ್ನೇ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಉಳ್ಳ ಮನ್ಮಥ
" ತಾಟಕಾರಿ ನಾಮ ಸವಿಗಾರ "
ಶ್ರೀ ರಾಮ ತಾರಕ ನಾಮದ ಸವಿಯನ್ನು ಸದಾ ಉಂಡು ಆನಂದಿಸುತ್ತಿರುವ ಶ್ರೀ ಮಹಾರುದ್ರದೇವರು
" ವೈಕಾರಿಕ "
ಶ್ರೀ ಮಹಾರುದ್ರದೇವರು ಅಹಂಕಾರ ತತ್ತ್ವಕ್ಕೆ ಅಭಿಮಾನಿ.
ಅಹಂಕಾರ ತತ್ತ್ವವು ವೈಕಾರಿಕ - ತೈಜಸ - ತಾಮಸ ಎಂದು ಮೂರು ಪ್ರಕಾರ.
" ಕ್ಷಕಾರ ಪದಾರ್ಚಕ "
ಕ್ಷಕಾರ ವಾಚ್ಯನಾದ ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹದೇವರ ಪಾದ ಪದ್ಮಾರ್ಚಕರು ಶ್ರೀ ರುದ್ರದೇವರು.
[ ಶ್ರೀ ರುದ್ರದೇವರ ಬಿಂಬ ಶ್ರೀ ಸಂಕರ್ಷಣಾsಭಿನ್ನ ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹದೇವರು ]
ನೀಲಕಂಧರ = ವಿಷಕಂಠ
ಸುರನದಿಧರನೆ = ಗಂಗಾಧರನೆ
ಮಹಿಶ್ಯಂದನ = ಭೂಮಿಯನ್ನೇ ರಥವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡವನು
ಒಂದೂರಾರ್ಯರ = ಶ್ರೀ ಐಕೂರು ಆಚಾರ್ಯರು
( ಒಂದು + ಊರು = ಐಕೂರು )
***
